آقای مهندس سحابی و هاله خانم نازنین مادرصلح سلام!

The Last Judgment

1- اگرسیاست لزوماً امری اخلاقی نیست به این دلیل بدیهی که درواقعیت بیرونی ممکن نیست اما اخلاق سیاسی موضوعی بشدت شدنی وممدوح است. ومهندس  عزت الله سحابی خدا بیامرزیکی ازقله های متخلق به اخلاق سیاسی بود. مثل پدر بزرگوارشان مرحوم دکتریدالله سحابی ومثل شادروان مهندس مهدی بازرگان. من  اگر دیر کرده ام عمداً درنوشتن راجع به مردی که جزومردان تکرارنشدنی سیاست درایران معاصربود؛ نه ازاین جهت است که اورا تمام قد تکریم نمی کردم. بلکه به این دلیل بود که من خیلی ریزهستم نسبت به جلوه ودرشتی مردانی چون سحابی. و طبیعی است که ادب حکم می کرد ریزبودن خودم را مراعات کنم ودست وپای خیل فرهیختگانی که درصف انتظار باریابی جهت توصیف مهندس سحابی ازنزدیک بودند شلوغ نکنم ودوغ ترش خودم را با دوشاب شیرین این همه بزرگ ورفیق وهمسنگر ایشان مخلوط نکنم.

2- دریغ ودرد که جامعۀ ایران یکی یکی غول های عرصه های مختلف خود بعنوان پرورده ترین نسل های عمرتاریخی ایران را ازدست می دهد بدون اینکه فرصت یافته باشد درتاریکی جهل وخرافه وبی تدبیری حاکمان جمهوری اسلامی جایگزینی برای آنان پرورده باشد. فقدان مهندس سحابی یک واقعۀ فقدان وتأسف باربود برای جامعۀ ایران. اما درباقی فاکتورها یک اتفاق طبیعی سنی بود برای خانواده وفامیل ودوستان و طبیعت. وبه فاجعه وسیاست واندوه عمیق عاطفی پروبال نمی داد اگرما هاله را داشتیم بعنوان شیرزن میراث بر وعَلم دار سیاست اخلاق سیاسی درتداوم سیاست در فامیل و خانوادۀ سحابی. دریغ ودرد که هاله خانم بفاصله ای کمتراز24 ساعت اززندان دژخیم به رهایی پدرپیوست. وما زندانیان جهل وتاریکی زندان وطن مان به زندان بانی آیت الله خامنه ای را تنها وکم یاورگذاشت.

3- مرگ جوان وناباورهاله اما خیلی زیاد دردناک بود ازچهارجهت:

الف- همان که گفتم. اگرمهندس سحابی تنها فرزند نامدارپدرشان شدند درتداوم سیاست و مبارزه درخانوادۀ عزیز سحابی. هاله نیزچون پدر تنها فرزند مهندس سحابی بود که روح مبارزپدررا تداوم می داد درسیاست بدون اخلاق سیاسی مستولی برایران در سیطرۀ متحجران. وما و خانوادۀ سحابی این گوهریگانه را ازدست دادیم.

ب- هاله تازه میانسال بود به طبیعت وبسیارجوان بود به سن سیاست که جامعۀ ما را داغدار خودش کرد. ما جای خالی اورا بسیار تأسف بارنظاره خواهیم کرد درمیان مادران صلح وفعالان جامعۀ مدنی برای آزادی.

پ - درگذشت خانم هالۀ سحابی یک غم مضاعف مادرانه هم است برای فرزندان و خانواده اش ازجنبۀ عاطفی. ومن وما چطورمی توانیم وبا چه زبانی باید ازبازماندگان بلافصل اودلجویی کنیم وآنان را تسلی بدهیم. قلم وزبان من که عاجزاست ازنوشتن هر کلمه ای که نهایتاً هم نخواهد توانست درون متأسف وبیرون متشکرمان را منتقل کند به فرزندان ووابستگان سببی ونسبی آن مرحوم. ما به مادرشما وپدر بزرگ شما درود می فرستیم وبه آنان افتخارمی کنیم بچه ها. همین.

4- خانم سحابی اما چه مستقیم وچه غیرمستقیم بدست مأموران امنیتی واطلاعاتی و انتظامی کشته شد. که اگرمستقیم بوده باشد دراثر سبعیت یک مأموربدطینت قابل تحمل تراست برای درخواست بخشش ازسوی خانوادۀ پرگذشت سحابی. فاجعه آنجاست که طبق روایت معتبرخود مأموران ازراه غیرمستقیم به تقصیرمأموران کشته شده باشد. که فرموله شده اش این بوده است: "خانم هالۀ سحابی بدلیل مواجه شدن با بدرفتاری و خشونت بی دلیل مأموران با مراسم پدرش عموماً ورفتارشدیدتربا خودش خصوصاً؛ تاب نیاورده ودچارحملۀ قلبی شده ودرگذشت."

5- اگراین روایت صحیح باشد که چون اعلامیۀ خود مأموران دولت همین را می گوید، پس نباید مورد انکارقراربگیرد. من هم لاجرم به همان استناد می کنم، واظهار نگرانی شدید می کنم ازفاجعه ای که درپیش است ومهندس سحابی همۀ 60 سال عمرسیاسی پربرکتش را صرف تبیین وتوضیح آن ومبارزه درراه آن کرده بود: "عدم توسل به خشونت واقدامات کوروهیجانی وغیرقابل کنترل ازسوی هردوطرف: هم حاکمان وهم مبارزان."

6- رفتاربدون ضابطه وازروی عصبیت مطلق مأموران درمراسم تشییع جنازۀ مرحوم مهندس سحابی آن نقطه ثقل نگرانی آورفاجعه باری است که روح مسالمت جوی مهندس سحابی وروان بدنبال صلح هالۀ سحابی را بشدت آزرده خواهد کرد وبرای ایران ما بسیار زیاد حطرناک است. زیرا چنین پیداست که آیت الله خامنه ای دچارعدم تعادل شدید شده است وکمترین کنترلی براوضاع ندارد. واین برای ایرانی که روزروشن اش هم حکومت مسئول نداشته است یک فاجعه است.

7- معمول قضیه این است که مأموران هردژخیمی بدون توجه به مقدارونحوۀ سبوعیت وسرکوب دیکتاتور؛ دارای دستورالعمل های مشخصی با مأموران تربیت شده وآموزش دیده هستند برای نحوۀ مدیریت: ازمراسم های مختلف گرفته تا اعتراضات وشورش های خیابانی. وباید باشند. وبسته به نوع مراسم ونوع کنش مخالفان، ازآن ها استفاده می کنند. رقیق ترین وآرام ترین دستورالعمل های ضد شورش برای مراسم خاکسپاری یک فعال سیاسی مخالف مسالمت جو اجرا می شود درقسی ترین حاکمیت ها. در حالی که مهندس سحابی علاوه برخلق سلیم ومسالمت جو این ویژگی علاوه را هم داشتند که نه تنها پدرشان وخودشان با آیت الله خامنه ای خویشاوندی مبارزات قبل ازانقلاب داشته، بلکه آیت الله خامنه ای با اجازه دادن یا مأمورکردن آیت الله دعایی نماینده شان در مؤسسۀ اطلاعات برای شرکت درمراسم تشییع وابلاغ تسلیت، بنوعی ازدرگذشت مهندس سحابی متأثرهم بوده است گویا. وبهمین علت حتی اجرای دستورالعملی که به اختصارخواهم نوشت درمورد مراسم مهندس سحابی سخت گیری بی مورد بوده است. و رفتارخارج ازقاعده وهتاک وپرسروصدا وبی ادب وبی قاعدۀ خاص مأموران وبروز شوک منجر به مرگ هاله خانم نازنین نشانه ای دقیق از فروپاشیدن تنظیمات حداقلی 33 ساله درداخل حاکمیت دارد.

8- اما خلاصۀ یک دستورالعمل برخورد با چنین مراسمی حداکثرچنین است: 1- مذاکره با صاحبان عزا وتعیین ساعت ومحل مراسم. 2- مذاکره بقصد تعیین دقیق وخط کشی شدۀ حیطۀ مسئولیت ووظیفۀ خانوادۀ عزادار ومأموران حکومت درکنترل حرکات اضافی وسیاسی ممنوع ازنظرحکومت. 3- اعزام فرمانده وکارشناس امنیتی به محل تشییع وقبل ازشروع مراسم برای برآورد اطلاعاتی ازتعداد ونوع  مردمانی که درمحل حضور یافته اند. 4- گزارش کارشناس بمقرنیروها ودرخواست تعداد نیروی امنیتی مورد نیاز با توجه به معاینۀ دقیق صحنۀ مراسم. 5- آماده نگه داشتن نیروی امنیتی کافی در ذخیرۀ نزدیک ودورازصحنه جهت استفاده هنگام بروز اغتشاش غیرمنتظره وشدید. 6- حد اکثرخویشتن داری برای پنهان نگه داشتن نیروهای کنترل کننده جهت عدم تحریک مردم درصحنه اولاً وعدم تبدیل مراسم ماتم وعزای روحی ومعنوی به صحنۀ جنگ. 7- انتخاب کارآمدترین وبانجربه ترین وخوددارترین مأموران جهت تماس وتعامل و تذکر به خانوادۀ نزدیک متوفی که ممکن است بدلیل فقدان عزیزشان کنترل کاملی برهیجانات منفی خود نداشته باشند. 8- سکوت رادیویی دربین مأموران و خودداری ازهرسرو صدای اضافی که سکوت عزای مستولی برعزاداران را مخدوش کند. 9- خویشتن داری، خویشتن داری وبازهم خویشتن داری تا جایی که فرمانده در صحنه احساس کند که دارد مأموریتش بخطرمی افتد. 10- شروع به تذکرات انفرادی ودرخواست های مؤدب از تشییع کنندگان برای تعطیل وپرهیزازشعارهای سیاسی ممنوع. 11- ابلاغ تذکرات باصدای بلند یا میکروفون-بسته به حجم جمعیت- به همۀ تشییع کنندگانی که باید حالا دیگر جنازه را ول کرده باشند ومشغول میتینگ واغتشاش سیاسی  وخشونت مضرباشند.


9- وتکمله اینکه: بدون رعایت هیچ گونه تمهیدات آئین نامه ای وآموزشی، ریختن گروه کثیری مأمور بی نام ونشان وعربده کشی وهتاکی وسروصداهای ناشی از دستورات بلند و آزاردهنده که درمراسم منجربه درگذشت هاله خانم بوقوع پیوسته؛ غیراز اینکه نشانۀ پررنگی باشد ازعصبیت نیروهای عمل کننده نشانۀ چه تدبیر و مدیریت دیوانه ای می تواند باشد. که خود آن عصبیت وبی مهاری نیروها هم نمی تواند بی ارتباط باشد به انفعال مطلقی که آیت الله خامنه ای دچارش است دررابطه با جریانات سیاسی اخیر. زیرا که نیروهای امنیتی مأمورسرکوب بسیار شکننده و ضعیف هستند وتمام قدرت شان را ازاقتدار دژخیم می گیرند. ووقتی ببینند که فرمانده قدرقدرت شان چنان اشتباهات وحشتناکی کرده است که حتی نزدیک ترین رییس جمهورش هم اوراتحویل نمی گیرد. بطوربدیهی به کمترین جنبنده ای درشعاع دید خودشان مشکوک شده وبمقابلۀ ازروی ضعف که بداهتاً شدید وخطرناک خواهد بود متوسل می شوند. یا...هو