سید محمد خاتمی: دروغ چرا! رهبر برای نظر روحانی ارزشی قائل نیست.

1- سید محمد خاتمی اخیراً تندترین و مستقیم ترین حرفش در بارۀ آیت الله خامنه ای را گفته است. او در مقابل پرسش از اینکه چرا به مراسم تشییع جنازۀ نلسون ماندلا نرفتی؟ گفته است: اتفاقاً می خواستم بروم زیرا من با ماندلا روابط و همفکری نزدیکی داشتم و مصمم هم بودم که هرجور شده برای ادای احترام بروم. از قضای روزگار رییس جمهور روحانی هم محبت کرد و تماس گرفت که بیا و از سوی دولت و بنمایندگی از حکومت برو در مراسم شرکت کن. اما نگذاشتند که بروم." خب این ضمیر نگذاشتند بروم مستقیم برمی گردد به آیت الله خامنه ای. زیرا اگر ایشان موافق رفتن خاتمی به مراسم ماندلا بود هیچکس دیگر نمی توانست مخالفت کند. بنظر می رسد که ماجرا اینطور بوده که حسن روحانی - در ادامۀ بهبود وجهۀ خودش و ایران درجهان - ابتدا خودش از خامنه ای اجازه خواسته که برود. و وقتی با مخالفت او مواجه شده  با تمسک به "در دیزی باز است/ اما حیای گربه کجا رفته" چنین ارزیابی کرده که خامنه ای با درخواست بعدی او برای فرستادن خاتمی از طرف خودش مخالفت نخواهد (نتواند) کرد؛ لذا اول به خاتمی گفته تا رضایت او را مطمئن شود آنگاه مسئله را در نزد خامنه ای مطرح نماید. اما خامنه ای بدون کمترین حیایی مجدداً به رییس جمهور منتخب انتصابی از سوی خودش - منظورم فیلتر شورای نگهبان است - پاسخ منفی داده است.

2- حالا اما 99/99 در صد خوانندگان می گویند ای بابا چیزی که عیان است چه حاجت به بیان است. خب اینکه بر همگان آشکار و مشخص است که ماجرای حصر محمد خاتمی در داخل ایران دستور خود خامنه ایست. و الا مگر راحت است علاوه بر بایکوت سیاسی؛ رییس جمهور 8 سالۀ کشور را بدون جرم و مجازات و محکمه از حقوق شهروندی اش هم محروم و ممنوع الخروج کرد. بنابراین دلقک سوژه کم آورده و تصمیم به نوشتن از بدیهیات گرفته است. اما اگر چه حق با شماست و این امر بدیهی است اما ضمن دادن پاسخ ضرب المثل شما با ضرب المثل "مشک آنست که خود ببوید/ نه آنکه عطار بگوید"خواستم توجه شما را به دو نکتۀ مهم دیگر جلب کنم.

الف- همان که در بالا و در تیتر هم گفتم: این اولین بار است که خاتمی بصورت مستقیم - البته هنوز هم بدون نام - نقش مطلق دستور آیت الله خامنه ای در مورد تضییقات تحمیل شده بخودش را برملا و آشکار گفته است و از بی ارزشی خواست روحانی در نزد خامنه ای هم پرده برداشته است. این موضوع به این دلیل مهم است که خاتمی بسیار زیاد محافظه کار است در مورد اعتراف مستقیم به مشکل فی مابین خودش با آیت الله خامنه ای اولاً و ارجاع همۀ مشکلات به رهبری خامنه ای ثانیاً. و اگر این بار این پیلۀ احتیاط را کمی کنار گذاشته باید ناشی از سه علت زیر باشد که هر سه مبارک و امیدوار کننده است:

1)- به احتمال ضعیف: خاتمی رادیکال تر شده و می خواهد به کندی از مواضع بشدت محافظه کارانه اش (خودش بخواند صبورانه) دست بردارد و وارد نوعی چالش نرم با رأس هرم قدرت بطور مستقیم بشود.

2)- به احتمال قوی: آیت الله خامنه ای بسیار ضعیف شده تا جائیکه آدمی به محافظه کاری خاتمی هم تشویق شده که کمی جلو بیاید و سر منشاء بدبختی های مضاعف جمهوری اسلامی را در رأس حکومت آدرس بدهد.

3)- به احتمال قریب به یقین: هر دو گزارۀ بالا در یک بده بستان دیاپازنی بر روی هم اثر گذاشته اند و ضعف شدید خامنه ای باعث تشویق خاتمی شده و کمی جسارت خاتمی هم بکمکش آمده و باعث این "مستقیم گویی" نسبی شده است. و این موضوع به این جهت مبارک است که نشانه های خوبی از تغییر هر چند کُند فضای سیاسی ایران می دهد.

ب- اما اهمیت این موضوع در سویۀ مربوط به آیت الله خامنه ای از این جهت بسیار مهم است که نشانی بازهم سرراست تری می دهد به آنانی که حتی شده 3 - 4 درصد فکر می کنند و امیدوارند که بلکه خامنه ای هم سر عقل بیاید و این رویه را کنار بگذارد. و البته معدودی دیگر که خامنه ای را مقصر اول و آخر اوضاع فعلی نمی دانند و معتقدند که نیروهای زیاد دیگری هستند که نمی گذارند خامنه ای راحت تصمیم بگیرد. زیرا این مورد (اجازۀ خروج به خاتمی) قطعا هیچ معارض دومی بغیر از خامنه ای نداشته و ندارد. چرا که خاتمی دشمن شخصی که در هرم قدرت هم حرفش اهمیت داشته باشد ندارد و حتی مراجع قم هم مشکل سیاسی و اخلاقی با خاتمی کنار گذاشته شده از قدرت ندارند. طرفه اینکه ممنوع الخروج کردن خاتمی از سوی خامنه ای - بویژه برای همین سفر بخصوص - تصمیمی بشدت ضد نظام و ضد مصالح شخص خامنه ای هم بوده است؛ لذا ثابت می شود که خامنه ای علاوه بر داشتن همۀ خصوصیات منفی درمدیریت و تدبیر و عدالت و کشورداری یک ویژگی منفی بسیار خطرناک شخصیت حقیقی هم دارد؛ و آن صفت "کینه توزی" و داشتن کینۀ شتری است. اما چرا این سفر نرفتن خاتمی به مراسم ماندلا به ضرر نظام و خامنه ای بوده و ناشی از کینۀ شخصی خامنه ایست:

1)- اگر خاتمی به این سفر می رفت، روحانی - بالاخره هرچه هم بی اختیار نامش رییس جمهور کشور است - سنگ روی یخ نمی شد در مقابل دوست و غریبه و کابینه و اهل و عیال و ... و با روحیه و اعتماد بیشتری با رهبر کار می کرد.

2)- رفتن خاتمی به این مراسم و با توجه به اهمیتی که روشنفکران و نخبگان و جوانان داخل و خارج کشور به نلسون ماندلا می دادند و جو هیجان مثبتی که ایجاد کرده بودند؛ سبب این می شد که بخاطر علاقه به خاتمی نیمی از حساسیت های سیاسی مانع آشتی ملی برطرف شده و موج مخالفت با خامنه ای تا اندازه ای و برای مدتی فروکش کرده و امیدواری ها به آینده افزایش می یافت.

3)- این تخلیه و سرریز غیض فروخوردۀ جامعۀ مدنی مانده از سال 88 باعث می شد که فضای کشور از حالت دوقطبی تعدیل شود؛ و در چنین فضایی آزاد کردن رهبران حصر شدۀ جنبش سبز هم با ترس و دغدغۀ کمتری - در مورد شروع اعتراضات از سوی مردم و پافشاری موسوی و کروبی و رهنورد بر مواضع رادیکال خویش - صورت می پذیرفت. زیرا هم رهبران و هم بدنۀ مردم قبلاً دیده بودند که خامنه ای تصمیم به مسالمت گرفته است و ایرانیان خیلی اهل چوب زدن به از پا فتاده ها نیستند.

3- طولانی شد اما ارزشش را دارد که اولاً یکبار دیگر تست کردیم که آیت الله خامنه ای عوض بشو نیست حتی در هنگام ضعف شدید؛ و استراتژی اش را تغییر نمی دهد. و مهمتر از آن فهمیدیم که با چه آدم کینه توز و عقده ای و نفرت پروری مواجه هستیم بلحاظ شخصیت حقیقی و بعنوان یک آدم فارغ از پست و مقام. و این بسیار بسیار خطرناک است برای کسی که رهبر مذهبی و سیاسی 70 میلیون انسان دیگر است. و مهمتر از هردو مواظب هستیم که حسن روحانی چه رییس جمهور مطیعی است که حتی چنین خفتی را قبول کرده است. البته با این تحفظ که ممکن است روحانی برای مذاکرات ژنو فعلاً کارت های دیگرش را رو نمی کند و ما هم منتظر می مانیم. یا...هو