خامنه ای "کنسرت حج" مؤمنان در مکه را نیز لغو کرد: او فقط شادی تخریب می کند؛ فرقی نمی کند کنسرت ابی باشد یا محمد!

1- بنظرم می رسد که اگر بخواهیم مراسم حج مسلمانان را - همانطور که چنین مراسم هایی در دیگر ادیان - با یکی از پدیده های دنیای مدرن ماننده و برابر نهاده بکنیم. آن پدیده قطعاً کنسرت های موسیقی مردمی در حجم جمعیتی میلیونی است که در دنیای غرب برگزار می شود. تا آنجائیکه که بررسی کردم تقریباً کمترین تفاوتی بین این نوع تجمعات سنتی - دینی و کنسرت های موسیقی های مردمی امروزی وجود ندارد. نه تنها از جنبه های مختلط بودن و رقص و سماع و نوا و آهنگ و ریتم و سرود و آواز خوانی و چادر زنی و انجام نوعی پیک نیک و خورد و آشام دسته جمعی و دورهمی و چند ملیتی بودن و از راه ها و کشورهای دور و نزدیک آمدن ها و چه و چه مراسم های دینی با کنسرت های موسیقی با هم همپوشانند. بلکه حتی در بعد معنوی و هویت بخشی یکسان بهمۀ اعضای شرکت کننده نیز مثل هم هستند . اگر در حج لباس ها یکسان و هدف یکسان و بیرون آمدن از هویت های انفرادی و حل شدن در هویت جمعی نقطۀ برجسته است؛ اتفاقاً در کنسرت های بزرگ و مردمی هم چنین وحدت هویتی قابل نشان دادن و پررنگ است. در حج هم همه برای دیدار معبود و بت های مورد ایمان و علاقه سر و دست می شکنند در کنسرت ها هم بسیاری برای رسیدن به هنرمندان بت خودشان در زیر دست و پا می مانند یا رنج را تحمل می کنند. همینطور است اشک و خنده و گریه های حاجیان در مقایسه با تماشاگران کنسرت ها. حتی در مورد لذتی که این دو نصیب می برند نمی توان زیاد تفاوت مشاهده کرد. و مثلاً لذت کنسرت را مادی و لذت حج را معنوی طبقه بندی کرد. زیرا چه بسیارند از علاقه مندان تیفوسی کنسرت ها که بودن در کنسرت نوعی مکاشفۀ معنوی برایشان فراهم می کند. همانطور که در حج هم بسیاری هستند که بیشتر از لذت معنوی لذت مادی را تجربه می کنند. این مقدمه را از آن جهت ضروری دیدم که اولاً از تیتر تعجب نکنید و ثانیاً بگویم که تعطیلی حج از سوی خامنه ای برای مؤمنان ایرانی تا چه اندازه بد و رنج اور و لذت کش بوده است. اما در مورد لغو حج تمتع امسال از سوی حکومت ایران حرف های جدی تر خواهم زد.

2- یک مقدمۀ ضروری دیگر را هم باجمال بگویم زیرا بنظرم می رسد که امکان دارد اولاً خیلی از خوانندگان - بویژه جوانان - دریافت دقیقی از موضوع نداشته باشید و ثانیاً بدلیل روحیات ناسیونالیستی و عرب ستیز و مهمتر از همه متحجر بودن حکومت عربستان نتوانید نقطۀ دقیق اختلافات ایران و عربستان در موضوع حج را کشف کرده و داوری درستی از مقصر داشته باشید. این موضوع از این جهت هم مهم است که ما مخالفان حکومت شرعی باید بتوانیم حاجیان بازمانده از حج را به "تقصیر خامنه ای" متقاعد کنیم تا آنان بدانند که تنها حکومت بنام دین و مذهب شیعه در جهان یکی از مهمترین فروعات عبادی مذهبی شیعیان را تعطیل کرده اند.

3- ماجرا چنین است که فارغ از اینکه در کدام کشور مسلمان چه نوع حکومتی - اعم از استبدادی و دموکراتیک و دیکتاتوری و الیگارشیک و آریستوکراسیک و هرچه - برقرار بوده و باشد انجام مراسم حج بعهدۀ نهاد دین و مذهب - سنتی ترین نهاد مدنی باقی مانده از گذشته - می باشد و دولت ها و حکومت ها کمترین و کمترین دخالتی در حج مسلمانان تبعۀ خود نمی کنند. بعبارت دیگر کار مراسم حج بعهدۀ خود حاجیان مکلف است که با جمع شدن در گروه های مشخص بعنوان کاروان حج و با انتخاب یک کاروان دار - اغلب یک روحانی است - به مکه می روند و مراسم عبادی حج را بجا اورده و برمی گردند. حکومت ها و دولت ها تنها وظیفه ای که برای خود قائلند و انجام می دهند پشتیبانی های لجستیکی اعم از خدمات کنسولی و حمل و نقل و خدمات بهداشتی و تسهیلات مورد نیاز کاروان ها و حجاج است. ایران نیز تا زمان برقراری رژیم سکولار شاه همین رویه را داشت و حکومت شاه مثل همۀ حکومت های امروزی مسلمانان مثل مصر مثل الجزایر و غیره بهمین سیاق عمل می کرد و کمترین مشکلی هم پیش نمی آمد. اما از وقتی که در ایران انقلاب شد و نهاد دین قدرت سیاسی را هم تصاحب کرد. این دو حیطه با هم مخلوط شدند. یعنی چون روحانیان هم متولی بدیهی بخش عبادی حج بودند و هم متولی قدرت سیاسی شده بودند امدند و حج را با عنوان عبادی - سیاسی تعریف کردند و مناسبات ایدئولوژی - امر سیاسی - را بار امر عبادی حج نمودند.

4- از همین مقطع است که حج عبادی مسلمانان ایرانی در قالب سیاست روز حکومت دینی سازماندهی دولتی و حکومتی پیدا کرد و ابتدا یک شخص بنام نمایندۀ ولی فقیه در امور حج زاییده شد و رفته رفته رسید به تشکیلاتی بسیار معظم و تو در تو بنام بعثۀ مقام معظم رهبری که در حقیقت حجاج ایرانی را در قالب یک سپاه رزمی سازماندهای کرده و هر سال با دستورالعمل های دقیق عملیاتی از الف تا ی به عربستان اعزام می کند. این عمل دولتی کردن حج از سوی ایران ضایعات انسانی بسیاری را هم فراهم کرده که البته بیشترینش هم صدمه دیدن حجاج ایرانی بوده است. لذا اگر بخواهیم اختلاف بنیادی عربستان و ایران را در مورد حج فرموله بکنیم. می توانیم بگوییم که "عربستان می گوید حج عبادی است و حجاج ایرانی هم مثل همۀ حجاج فرق و مذاهب مختلف اسلامی و از قاره ها و کشورهای گوناگون در اغوش ما جا دارند مشروط به اینکه حکومت ایران دخالتی در مراسم آنان نکند و حرف و حدیثی غیر از "هر آنچه در حج واجب است. و همه انجام می دهند" نباشد اعم از خوب یا بد یا شیعه و سنی و هرچه.

5- این مطلب را البته اوحدی نمایندۀ حج ایران اقرار کرده و اگر هم نمی گفت چیز پنهانی نبود. او تأیید کرده که عربستان همۀ شروط ایران اعم از صدور ویزا و پرواز از داخل شهرهای مختلف و هواپیما و خدمات کنسولی و بهداشتی را پذیرفته اما مصر است که بعثۀ خامنه ای نباشد و اگر قرار است باشد محدود باشد و اسامی کسانی که این بعثه را هدایت و رهبری می کنند و نقش شان به اطلاع وزارت حج عربستان برسد. و از هرگونه مراسم و شعار و برنامه ای غیر از مربوط به حج خودداری شود. و الا در اینکه ایرانیان بروند حج و مثل همۀ مسلمانان مراسم واجب حج را بجا بیاورند مشکلی از سوی عربستان وجود ندارد. نمی تواند هم وجود داشته باشد زیرا حکومت عربستان یک حکومت متعارف و مسئول است و اگر نتواند از تصمیمات خود دفاع کند و مسلمانی از حج باز بماند هم در مجامع بین المللی و مهمتر از آن در مجامع اسلامی قادر به پاسخگویی نخواهد بود. یا...هو

تیتر سیاسی: حج مسلمانان ایرانی بدلیل اصرار خامنه ای برای سیاسی کردن حج منتفی شد. نه کارشکنی های عربستان!