دلقکی که در لندن لخت و عریان شد! در جلو چشم حیرت زدۀ مخاطبانش.

1- معتقدم که سبک نوشتن من یک الگوست. نه از نظر شکلی و نثر بلکه بیشتر از نظر محتوایی و جهت گیری های سیال سیاسی. منظورم این است که اغلب مطالبی که می نویسم - گاهی در اردوی براندازان ارزیابی می شوم و هنگامی در صف مزدوران - بهترین نوع مبارزۀ قلمی موجود در دنیای وب است. زیرا در جائیکه جمهوری اسلامی نه مبارزۀ سیاسی پذیر است از نظر شکل و محتوا بدلیل بی سر و تهی و حالت شتر گاو پلنگی و یک شهر و چهل قلندری و هرج و مرج در نظم یا نظم در هرج و مرج مثل آنارشیسم در مرز دموکراسی و ... و هیچ سامان و سازمان و تشکل و توان اپوزیسیونی متحد و مؤثر هم در مقابلش وجود ندارد نه در خارج و نه در داخل که عرض اندام بکند؛ نوشتن سیال بین مخالف و منتقد و اپوزیسیون و پوزیسیون شیوۀ منحصر بفرد و مؤثری است. زیرا نه انسجام ونقشه ای در خارج است که ایراد بمن بگیرد که اگر توهم به "این سامانه و تشکل منسجم و برانداز" می پیوستی قدرت افزایی می کردی بما و زودتر قال جمهوری اسلامی را می کندیم. و نه در سوی تبلیغات رژیم شرایط طوری است که مخالف خوانی صرف گوش شنوایی پیدا کند در بین ملت. زیرا اوضاع  بدجوری اینجوری است: می دانیم که تعدادی از فعالان مخالف جمهوری اسلامی از دولت های میزبان یا غیر میزبان در غرب پول می گیرند برای فعالیت هایشان، که گاهی مستند قطعی هم است مثل همین مورد خاطرات هیلاری کلینتون که گفته در جریان و بعد از جنبش سبز امریکا میلون ها دلار صرف آموزش و تدارک نیروهای مخالف و اپوزیسیون کرده - و معلوم نیست که این همه دستگاه عریض و طویل جاسوسی و اطلاعاتی غرب چطور مرا پیدا نکرده اند در مرکز لندن و حتی یک تلفن هم نکردند برای همکاری. که محتمل پول خوب می دادند من هم رد نمی کردم - پایان طنز در حاشیه. حرفم این بود که جمهوری اسلامی با استناد به فرمول روانی "چون برخی براندازان از دول متخاصم پول می گیرند؛ پس همۀ مخالفان و منتقدان مزدور اجنبی و وطن فروش هستند" کم استفاده نکرده برای جا انداختن منفوریت آوارگان در قالب "خارج نشینان ضد انقلاب و وطن فروش و جاسوس" و تودۀ مردم هم کم باور نکرده اند این عملیات روانی پیچیده را تا جائیکه "خارج نشین" را به برندی از فحش های همیشگی خود تبدیل کرده اند. در چنین اوضاعی وقتی من از مخالفتم با جمهوری اسلامی می نویسم و می شوم در صف براندازان وطن فروش و جاسوس و هر چه؛ و بلافاصله فردایش در موافقت با بخشی از هیئت حاکمه می نویسم و این بار از سوی اینور آب به اتهام "آی مزدور رژیم را بگیرید" ملقب می شوم. و این رفت و آمد بین برانداز و مخالف و منتقد و مصلح و مزدور که چند بار تکرار شد و مخاطب در این راه رفت و برگشت سرگیجه گرفت چیزی که در مغز هم برانداز خارج و هم منتقد و حتی موافق داخل "ناخود اگاه" حک می شود مستقل بودن و منطبق بر منافع ملی نوشتن بدون تعصب به این و آن است و جلب اعتماد هر دو طرف، و نزدیک کردن "مزدوری خارج به دلسوزی داخل" است و این امر مبارکی است و لازم ترین تحت این شرایط. 

2- نکتۀ بعدی در نوشته های من اهمیت مدرسه ای بودن ان است. به این معنا که علاوه بر اینکه برخی مفاهیم مدرنیته و امهات فلسفی و تعریف های جامعه شناختی و غیره را در کوتاه ترین گزاره های ممکن یادآوری می کنم بسیاری از نکات عملی و رفتاری بهزیستی روزمرۀ انسانی را هم در قالب رفتار و گفتار خودم در کامنت ها می گنجانم و باعث ارتقاء فکر مخاطب اولاً و کمک به آرامتر شدنش ثانیاً و تشویق به آدم بهتر شدن را ثالثاً می شوم. این بخش از اهدافم شیرین ترین و مهمترین بخش ماندگاریم هم است.

3- اما اینکه چرا حرف های گنده و خارج از ظرفیت سواد و نام و پیشینه ومطالعات آکادمیک من در خواننده جذب می شود و مطمئن از اثرش هستم علاوه بر فیدبک های مثبت شما؛ بر می گردد اتفاقاً بهمان کسی نبودنم و بویژه نامم دلقک ایرانی. یعنی چه؟
یعنی اینکه مخاطب هر سخنی دلش می خواهد همۀ حرف های درست را در یک فرایند پیچیده از آن خودش بکند بدون اجبار از رفرنس دادن به مخاطب خودش در قالب دوست و همسایه و دیگری که مخاطب مخاطب من است. من با بینامی و دلقکی و بی اعتباری و بی شهرتی خودم در هر قالبی اعم از استاد دانشگاه و فیلسوف و جامعه شناس و دکتر و مهندس و نام بزرگ و آدم معتبر و ... این امکان را به مخاطبم می دهم که براحتی گزاره های درست مرا از آن خود شخصیش بکند و به مالکیت خودش درآورد بدون اینکه مجبور به رفرنس دادن باشد. چون منبع رفرنس او از خود او گمنام تر و نامعتبر تر است. بعبارت دیگر اگر حرف شنیده از من توسط یکی از شما در محفلی و در جمع دوستانی از سوی شما مطرح شود و طرف خواستار رفرنس حرفت باشد و اگر حتی شما صادق باشید و مرا هم خیلی دوست داشته باشید و جواب بدهید که این حرف را از یک دلقک شنیده ام. مخاطب شما یک پوزخند می زند و ترجیح می دهد حرف درست شما را مال خود شما بداند تا یک دلقک مسخره - خوانش عام از دلقک - لذا شما وقتی با من و حرفهایم مواجه هستید کمترین دغدغۀ "یارو" (استاد و روشنفکر و نام مشهور و عنوان معتبر و ...) را ندارید و با کمترین تهدیدی از "تو نمی دانی و من دارم بتو درس می دهم" مواجه نیستید که خودخواهی ذاتیتان مانع از تأثیر "تألیف" شود در تقابل تان با مؤلف گنده نام و مشهور. زیرا تألیف هست و درست هم است و یاد گرفتنی هم است اما خوشبختانه مؤلفی پشتش نیست. چون مؤلف یک دلقک مسخره است که در طبقه بندی ارزش ها از همۀ شما پائین تر است. این هم یکی دیگر از راز سخت دلقک بودن و ماندن من.

4- اما کاری که من در پنج سال گذشته - دوم ژانویۀ 2010 وبلاگم را افتتاح کردم - کرده ام کاری بسیار بسیار سخت و جانفرسا بوده است. درست است که شما چند دقیقه یا چند ساعت در روز یا هر چند روز یکبار یا هرروز چند بار می آیید و نوشته نانوشته های مرا می خوانید و می روید دنبال زندگی تان. اما من بغیر از رضایت لحظه ای و ناپایدار شما کمترین استفاده ای از این پنج سال ماندن در ایران و سکونت در لندن نکرده ام. زیرا من از ایران بقصد "خدمت به هموطنانم و میهنم" خارج نشده ام. بلکه محرک من یک انگیزۀ نفع شخصی بود که آن را در قالب "مبارزه با تسلط تحجر بر جامعه ام" ریخته ام و آمده ام که از راه "خیر عمومی" به منفعت و لذت شخصی ام برسم. مجدداً فلسفۀ اپیکوریسم اعتقادی خودم را تکرار می کنم که "بشر لذت جو و منفعت طلب است و هیچ اقدامی را انجام نمی دهد مگر اینکه در انجام آن کار (خیر یا شر) لذت شخصی را پاداش خود نخواهد یا نداند؛ اعم از مادی و معنوی و نام نیک و ثروت و جاه و قدرت و شهوت و خالق و خلاق و مخترع و مکتشف و هر چه."
و حالا دیگر اوضاع بدتر هم شده است. چون من علاوه بر اینکه رؤیای شخصی"ام را محقق نکرده ام. بلکه در اثر انزوای نامتعارف به این بیماری هم دچار شده ام که توهّم و خیال بکنم که من می توانم "رؤیایی برای انسان جهانی در قالب اولویت ایران و خاورمیانه و مسلمانان هم" را پروژه کرده و اجرا کنم. بدیهی است که ایده هایم چنان شاذ و متوهّمانه و غیر رئال است که کمتر کسی - مگر دیوانه ای چون خودم. تا کنون که ندیده امش - به آن ها نخندد و مسخره ام نکند. جالب اینجاست که به روانکاو و روانپزشک هم که گفتم مسخره کردند بیماریم را و بیرونم کردند از مطبشان. اما این همه دلیل نمی شود که من عاقل بشوم و دست از رؤیای بزرگم بردارم. چون اگر من بمیرم دیگر هیچ شخص دومی پیدا نخواهد شد که پروژۀ مرا بخواهد و آن را تأیید کند و مهمتر اینکه حاضر بشود آن را اجرا کند. چون جمع شدن کمی معرفت و زیادی مسخره و خود را بموج "شد یا نشد( نتیجه داد یا نداد) مهم نیست بلکه مهم تجربۀ من انسان در نمایش تصمیمم است" در یک شخص اعم از بیمار یا سالم براحتی اتفاق نمی افتد و اگر هم اتفاق بیفتد ورژن و گونه همانی نیست که من حاضر به آن می اندیشم. بنابراین من ناچار باید بروم دنبال رؤیایم و آن را محک بزنم تا هم خودم شفا پیدا کنم با پائین گذاشتن بار توهّمم و هم اگر این قدر وقیح و پررو بودم که دوباره برگشتم برای نوشتن لاطائلات اینجایم؛ خوانندۀ نوعی - چون دنیای وب و اینترنت همانقدر که هست همانقدر هم نیست. الان هست و همه چیز واقعی جلوه می کند و ساعتی بعد نیست وقتی تو با واقعیت واقعی رودررو می شوی. بخاطر همین هم است که اگر من این نوشته ها را در قالب کتاب نوشته بودم اینهمه احساس موقتی بودن ولحظه ای بودن لذتم را نمی کردم - مطمئن باشد که بعد از مدتی مثل بند شلوار کوتاه در وادی قطع و وصل نخواهم بود. چرا که من می روم تراخدا نرو من برگشتم چه خوب که برگشتی و من بازهم رفتم بابا تو دیگر که هستی من مخلصم و ای بابا تو هم که همه اش منت می گذاری و از این قبیل گزاره های دایلوگ سخیف و مورد نفرت خودم را با خواننده های آن وبلاگم را نخواهیم داشت.

5- اما گروهی از خوانندگان هر موقع اعلان رفتن کرده ام منصفانه آمده اند و پندم داده اند که قبول دارند مرتب رفرش کردن وبلاگ بزندگی شخصی من فشار می آورد. اما ترک نوشتن وبلاگ هم چارۀ کار نیست و فرمول پیشنهادیشان نوشتن کمتر و با فاصله بوده که نه سیخ بسوزد و نه کباب. این گزاره اگر شدنی بود خیلی هم خوب بود اما بشرح زیر ممکن نیست:

من تحلیلگر حرفه ای و درس آموخته نیستم و اصولاً نمی توانم تحلیل کلاسیک بنویسم. قبلاً گفته ام که ذهن من قبل از تحلیلی بودن هنری و ادبی و داستان نویسی است. و من از منظر تخیل مبتنی بر داده های واقعی معضلات سیاسی و اجتماعی و هرچه را می نویسم. نوشتن از باب ذهنیت من و از دریچۀ نگاه من یک درگیری با تمام وجود و مستمر و تمام وقت است. به این معنا که من مثل سایر تحلیلگران سیاسی یا اجتماعی تصمیم نمی گیرم و سفارش نمی گیرم که تحلیلی بنویسم بر موضوعی خاص و تمام که شد دفتر دستکم را ببندم و بروم دنبال کارم تا فکر بعدی و سفارش دیگر. من مثل رمان نویسی هستم که رمانی را شروع می کند و تا نوشتن رمانش را تمام نکند همۀ وجودش و تمرکز ذهنی اش متوجه رمانش و داد و ستد پرسوناژهایش است. و فقط هنگامی نفس بعدی را می کشد و برمی گردد بحالت عادی که ت تمت رمانش را نوشته باشد و فول استاپش را گذاشته باشد. من دقیقاً رمانی را از تاریخ شفاهی کشورم شروع کرده ام اینجا که موتیف اصلی آن "مبارزه با تحجر مذهب شرعی روحانیان سنتی" است و هر چه از زبان شخصیت های مختلف رمانم برای شما نقل کرده ام - و خیلی مواقع هم تکرار در تکرار بوده مثل دیالوگ های پرسوناژهای یک رمان معمولی - پیدا و پنهان موتیف اصلی را نخ تسبیح داستان حفظ کرده است. بعبارت دیگر هنگامی که من مطلبی می نویسم چنان درگیر آن می شوم که جز به تمام کردن داستانم به چیز دیگری نمی اندیشم. درست است که رمان نویس هم غذا می خورد و گاهی سینما می رود و در مهمانی شرکت می کند و برای خانواده اش خرید می کند و با همسرش عشقبازی می کند و سفر می رود و چه و چه. اما او هیچوقت از داستانش نمی تواند جدا شود تا پایان دادن آن؛ و همۀ اعمال و کارهای دیگرش نوعی انجام وظیفۀ بی احساس و از روی اجبار و عادت است و لذتی که این قبیل امور به افراد عادی می دهند به او نمی دهند. البته که ممکن است و حتماً هم اینطور است که نویسنده لذت لازم و کافی - حتی بیشتر از افراد معمولی از کارهای معمولی می برند - را از ذهنیت و خلاقیت خودش می برد. اما در ترازوی نقد جامعه این لذت درونی قابل معامله و بده بستان رضایت بخش نیست. بخاطر همین هم است که هیچ رمان نویسی نمی تواند رمان بی پایان بنویسد و یا دو رمان را بفاصلۀ بلافاصله از هم شروع کند و بنویسد. و من مدت هاست که به پایان جلد اول رمانم رسیده ام و نه به رضایت نویسنده رسیده ام و نه به لذت خواننده. به لذت نویسنده نرسیده ام چون چیزی ننوشته ام. زیرا نوشته هایم بر یخ بوده در معرض آفتاب تموز فراموشی در بیکران دنیای مجازی - و به رضایت خواننده هم نرسیده ام چون بهایی که من و خواننده پرداخته ایم برای این لذت فاصله ای نجومی داشته. من زیادتر و خواننده کمتر.

6- با توجه به آنچه که گفتم و زیادش را نگفتم من در حال گذر از فازی به فازی دیگرم و لاجرم منتظر نوشته های مرتبم نباشید و نخواهید. نمی گویم اصلاً نخواهم نوشت تا خودم را مشروط خوش قول و بدقول نکنم. اما اولویتم دیگر نوشتن در اینجا نخواهد بود تا - حداقل - اعلامیۀ بعدی. بویژه اینکه من ناچارم برای تمرکز به هدف جدیدم مغز و ذهن فارسی ام را پیاده کرده بگذارم توی رف موقتاً و یک ذهن آکبند انگلیسی بجایش اینستال بکنم. تا هم انگلیسی فکر کنم و هم انگلیسی بنویسم و هم انگلیسی حرف بزنم و بشوم یک بریتانیایی. یادمان باشد که من قادر نیستم همزمان به دو زبان و بر روی دو زبان متمرکز بشوم. چون داستانم باید به یک زبان واحد شکل بگیرد در مغزم. اگر گرفتار ایران باشم انگلیسی ام هم خواهد شد ترجمۀ فکر فارسی ام به انگلیسی و متدهای آموزشی جدید چنین آموزشی را وقت تلف کردن می دانند. دوستتان دارم و گاهی با شما همکلام خواهم شد. تا بعد انشاء الله. یا...هو
************

توضیح: اگر خواننده های با ذهن خلاق ارتباطی برقرار کردند بین تیتر مطلبم و رؤیای در آینده ام. و رؤیایم را یا بخشی از آن را لخت شدن خود واقعی ام در خیابان ها و میدان های لندن به نتیجه رسیدند. می گویم که اشتباه کرده اند و من قصد کار منفی و غیرمتعارف و تابو - بویژه از نظر فرهنگ جامعۀ هدفم (ایران) - را ندارم و این قبیل حرکات دون شخصیت حقیقی من است.