مذاکرات فشردۀ ایران و غرب برای برکناری اسد بدون جنگ! نگاهی بسخنان هاشمی.

1- قبل از اینکه مطلب کوتاه "جعلی بودن سخنان هاشمی در سوادکوه (اینجا)" را بنویسم. مطلبی نوشته بودم که با این جمله شروع می شد:

"من در خلوت و تنهایی خودم هم جرأت نمی کنم سخنان منسوب به هاشمی رفسنجانی در سواد کوه مازندران را از زبان او تکرار کنم. زیرا قبول صحت چنین حرف هایی از زبان رفسنجانی نشانۀ مبارک و آشکاری است از تغییر قطعی استراتژی جمهوری اسلامی و ..." 

آن نوشته را جرأت نکردم منتشر کنم بخاطر ضربه خوردن طرح هاشمی رفسنجانی و تصمیم گرفتم ابتدا طرح موضوع جعلی بودن آن سخنان را در اندازم تا هم بازخوردهای شما را بگیرم و هم فضا داده باشم به اظهار نظرات بیشتری از سوی تحلیلگران و ذینفع های ماجرا تا با روشن تر شدن فضا در کنش واکنش های رسانه ای خودم هم از این اوضاع بسیار پیچیده سر در بیاورم. البته شاهد بودید و هستید که من تنها هم نبودم در این احتیاط حداکثری. زیرا حتی یک رسانۀ معتبر داخلی هم - اعم از سایت ها و روزنامه ها - نتوانستند و نتوانسته اند تا کنون حرف های رفسنجانی را حتی در حد خبر بازتاب دهند تا چه رسد به تحلیل و تفسیر. و عمده افراطیونی هم که واکنش های منفی نشان داده اند به سخنان هاشمی کسانی نیستند که از سیاست های کلان نظام و آنچه در پشت پردۀ "ردۀ اول و تصمیم گیر کشور" در جریان  است اطلاع داشته باشند.

2- اما بعد از اینکه سخنان هاشمی مورد تأیید ضمنی قرار گرفت و واکنش رسمی را هم بر نیانگیخت از سوی آیت الله خامنه ای و سخنگویان مطمئن جناح او؛ همۀ امیدم را به روزنامۀ کیهان امروز و واکنش حسین شریعتمداری بستم و منتظر انتشار روزنامه اش شدم. اما - بهر دلیل. از جمله بدلیل احتمالی جایگزین سرمقالۀ شریعتمداری در این مورد با نوشته ای بی خاصیت از نوچه هایش - سایت روزنامۀ کیهان امروز با کیهان عربی جایگزین شده و از دسترس خارج شده بود دیشب. امروز که بالاخره روزنامۀ چهارشنبۀ کیهان را دیدم خوشبختانه کمترین اشاره ای - حتی بصورت خبر - به سخنرانی هاشمی در سواد کوه نشده بود و این موضوع مرا به یقین نزدیک به قطعی رساند که حرف های هاشمی حرف معمولی نبوده است و حاصل یک برنامه ریزی کلان در استراتژی جمهوری اسلامی است.

3- اگر همۀ داده های مربوط به اوضاع سوریه در روزهای اخیر تا کنون را - از آمد و رفت قابوس و سپس فلتمن به تهران گرفته تا چرخش نرم پوتین بسمت موافقت مشروط با دخالت نظامی در سوریه و مهمتر از آن اعلان آمادگی ویلیام هیگ وزیر خارجۀ بریتانیا جهت مذاکره با ایران در مورد سوریه و موافقت و اعلام امادگی بلافاصلۀ ظریف با این پیشنهاد از سوی روحانی - در نظر بگیریم بنظرم می رسد که حرف های رفسنجانی در سوادکوه مازندران یکی از آن سخنرانی های قرار دادی بوده است که نمونه هایش در تاریخ بسیار زیاد است و از جمله در مورد ایران. به این معنا که:

هنگامی که مقامات پائین دستی دولت های متخاصم بر روی یک موضوع بسیار حساس مثل جنگ و کودتا و گروگانگیری و امثالهم مذاکره می کنند و یکی از طرفین یا هر دو طرف نسبت به جدی بودن حرف های طرف مقابل از سوی رأس هرم قدرت کشور مقابل شک و تردید دارند قرار می گذارند که برای اطمینان از جدی بودن مواضع و مورد تأیید بودن آن از سوی رییس حکومت ها "جملات یا کلماتی مشخص" بر زبان مقامات ارشد جاری شود؛ و قرار گذاشته می شود که اگر این جملات و یا کلمات و در یک سخنرانی منتشر شونده از سوی رسانه ها و از سوی آن مقام ارشد مورد نظر بیان شد طرف مذاکره کننده بجدی و واقعی بودن حرف های مقامات مذاکره کننده از سوی آن کشور اعتماد می کنند و مذاکرات ادامه می یابد. مثل آنچه که امریکا در جریان گروگانگیری گفته بود یا پالسی که از همین طریق در کودتای 28 مرداد رد و بدل شده بود و ... نمونه ها بسیار است در سیاست دنیا.

4-  اینک بنظرم می رسد که حرف های رفسنجانی در سواد کوه فقط در این کانتکست است که باورپذیر می نماید. و در چنین حالتی حتی می توان سفر شمال رفسنجانی و انتخاب سواد کوه و جمعی غیر مرتبط با سیاست و از این قبیل را هم - از جنبۀ شکلی - بیشتر توجیه کرد. - یاد رأی خاتمی در دماوند افتادم - و تبعات و دست آوردها و خوانش های زیر را خواهد داشت:

الف- بغرب اطمینان خواهد داد که تلاش های شدید و رایزنی های گستردۀ دولت روحانی و محمد جواد ظریف پشتوانۀ حکومتی کافی دارد. 

ب- این موضع را تقویت خواهد کرد که ایران بر ماندن بشار اسد بر سر قدرت در سوریه لجاجتی نخواهد کرد اگر معلوم قطعی باشد که او علیه مردم از سلاح شیمیایی استفاده کرده است.**

پ- لذا در پنجرۀ فرصتی که بطور عمد و برنامه ریزی شده و یا بدلیل تردید غرب در حمله بسوریه بوجود آمده است - همان طرح سه ماهۀ پیشنهادی من شد (اینجا) منتها با مدت احتمالاً کمتر - مذاکرات فشرده ای جریان خواهد داشت برای اولاً بقطعیت رسیدن مجرمیت اسد در مورد استفاده از سلاح شیمیایی و در صورت قانع کنندگی آن؛ تصمیم گیری برای کنار رفتن داوطلبانۀ اسد از قدرت و وادار او به اینکار با کمک ایران و روسیه قبل از هر گونه حمله ای.

ت- مشارکت دادن ایران و روسیه در تعیین مناسبات جدید قدرت در سوریه و حفظ منافع حزب الله لبنان برای ایران و رفع برخی نگرانی های استراتژیک روسیه در دریای مدیترانه.

ث- در صورت صحت این تحلیل و مقاومت طبیعی "اسد یالقوز مانده در قدرت" محتمل زیاد است که کنگرۀ امریکا نیز ضمن موافقت با حمله به سوریه زمان شروع آن را بازهم طولانی تر بکند و حتی پارلمان بریتانیا نیز مخالفتش را پس بگیرد. یا...هو

**در مورد استفادۀ اسد از سلاح شیمیایی من هنوز هم مصرم که او شخصاً دستور حمله را نداده است و اگر حمله از سوی ارتش شده باشد محتمل است بدلیل خیانت یکی از فرماندهان عالی رتبۀ سوریه به او انجام شده باشد. و اسد به این دلیل نمی تواند نه مسئولیت را بعهده بگیرد و نه بخیانت افسرش اعتراف بکند که خودش دستور نداده و اگر بگوید خیانت فرماندهانش بوده با معضل بی انضباطی و عدم توان کنترل ارتشش مواجه و متهم خواهد شد. که در هر دو صورت غرب باندازۀ کافی دلیل برای مقصر دانستن او خوهد داشت.